Santander: edukacja finansowa zapewnia dobrobyt

Wyniki badania „Kapitał nauki. Globalne perspektywy edukacji finansowej” potwierdzają, że dobrobyt finansowy ludzi jest ściśle powiązany z ich zdolnością do rozumienia, planowania i podejmowania trafnych decyzji. W Polsce trzy najważniejsze cele finansowe to: oszczędzanie na podróże, osiągnięcie stabilizacji finansowej i zakup samochodu.

W raporcie Grupy Santander „Kapitał nauki” zbadano poziom wiedzy finansowej w 10 krajach. Sprawdzano głównie, jaki jest poziom pewności finansowej, jakie są bariery w dostępie do edukacji ekonomicznej oraz kto i w jaki sposób powinien przekazywać wiedzę w tym zakresie. Według autorów badania, edukacja finansowa i zdobyta dzięki niej wiedza pozwalają ludziom podejmować świadome decyzje konsumenckie, przewidywać ryzyko i odpowiedzialnie wykorzystywać szanse.

Komentując wyniki raportu, Michał Gajewski, CEO Santander Bank Polska, przekonuje, że zaangażowanie instytucji finansowych musi wykraczać poza dostarczanie produktów i usług, i obejmować oferowanie narzędzi, które pomagają ludziom lepiej je zrozumieć.

„Jednym z wielu takich projektów, który z sukcesem realizujemy od 2016 r., jest autorski program >>Finansiaki<<. Jego celem jest wspieranie rodziców i nauczycieli w nauczaniu dzieci o finansach i przedsiębiorczości, poprzez dostarczenie im odpowiednich materiałów edukacyjnych. Dla Santander Bank Polska promowanie edukacji ekonomicznej nie jest jednorazową inicjatywą, lecz stałym elementem odpowiedzialnego funkcjonowania na rynku” - dodaje.

Santander od ponad trzech dekad wspiera edukację, inwestując ponad 2,4 mld EUR w projekty edukacyjne na całym świecie. Tylko w 2024 roku ponad 4 mln osób z całego świata skorzystało z inicjatyw i materiałów dotyczących edukacji finansowej.

Ana Botín, przewodnicząca Grupy Santander zwraca uwagę, że edukacja finansowa nie jest kwestią techniczną ani drugorzędną, lecz niezbędnym narzędziem postępu. W każdym społeczeństwie wiedza pozwala ludziom podejmować świadome decyzje, przewidywać ryzyko i wykorzystywać możliwości. Zrozumienie zasad funkcjonowania pieniądza (jego tworzenia, wykorzystania i transformacji) oznacza zrozumienie istotnej części naszej ekonomicznej i społecznej egzystencji.

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) definiuje edukację finansową jako proces, który umożliwia jednostkom lepsze zrozumienie produktów finansowych, pojęć z dziedziny finansów i ryzyka oraz rozwijanie umiejętności podejmowania świadomych decyzji finansowych. Wykracza ona poza samo dostarczanie informacji i porad, koncentrując się na budowaniu kompetencji finansowych i promowaniu dobrostanu finansowego.

Raport „Kapitał nauki” pokazuje, że w badanych krajach ludzie są przekonani, że wiedzą więcej o finansach niż w rzeczywistości. 61 proc. respondentów twierdzi, że ma dużą lub dość dużą wiedzę na ten temat, przy czym tylko 32% badanych poprawnie odpowiedziało na pytanie dotyczące inflacji.

Respondenci wykazują silną chęć uzyskania kontroli nad swoimi finansami. Cztery piąte (79 proc.) z nich zazwyczaj monitoruje swoje miesięczne wydatki.

Pomimo posiadania dużych ambicji finansowych respondenci nie korzystają ze źródeł edukacji finansowej. Tylko 20 proc. osób twierdzi, że kiedykolwiek uczestniczyło w zajęciach podnoszących wiedzę w tym zakresie, podczas gdy 78 proc. nie przypomina sobie, aby kiedykolwiek to robiło.

Jest jednak kilka powszechnie dostrzeganych korzyści płynących z edukacji finansowej. Respondenci wymieniają trzy najważniejsze: możliwość podejmowania lepszych decyzji (64 proc.), efektywne zarządzanie pieniędzmi i zadłużeniem (59 proc.) oraz umiejętność tworzenia dobrze skonstruowanego budżetu (52 proc.).

W Polsce trzy najważniejsze cele finansowe to: oszczędzanie na podróże (38 proc.), osiągnięcie stabilizacji finansowej (36 proc.) i zakup samochodu (20 proc.). 64 proc. polskich respondentów twierdzi, że ma wiedzę na temat spraw finansowych. Jedna trzecia (33 proc.) udzieliło prawidłowych odpowiedzi na pytanie o inflację. W naszym kraju informacji ekonomicznych szukamy u doradcy finansowego (38 proc.), członka rodziny (29 proc.) lub znajomych (23 proc.).

Jak wynika z globalnego raportu Grupy Santander, wiedza finansowa pozostaje na niskim poziomie, a ludzie mają tendencję do przeceniania swoich umiejętności. Dodatkowo pewność siebie spada w przypadku działań w środowisku cyfrowym. Badani chcą poprawić sposób zarządzania swoimi finansami i rozumieć je lepiej, ale edukacja finansowa nie jest wystarczająco dostępna. Ważne jest, że inwestowanie, oszczędzanie, podatki i zarządzanie budżetem to najważniejsze obszary zainteresowania na wszystkich rynkach.

Według autorów raportu nie ma publicznego konsensusu co do tego, kto powinien zapewniać edukację finansową dla dorosłych, a odpowiedzialność za to przypisuje się przedsiębiorstwom i innym podmiotom, natomiast szkoły i rodzice są postrzegani przez społeczeństwo jako kluczowe źródła edukacji dla dzieci.

„Brak wiedzy finansowej jest odwiecznym problemem na całym świecie, a jedna trzecia dorosłych twierdzi, że nie czuje się pewnie, zarządzając swoimi pieniędzmi. Jest to wyzwanie, z którym boryka się wiele krajów, nie tylko w kontekście bezpośredniego wpływu na indywidualną sytuację finansową swoich obywateli, ale także ze względu na szersze konsekwencje społeczne i gospodarcze” - podsumowuje przewodnicząca Grupy Santander.

Z raportem można zapoznać się tutaj: https://esg.santander.pl/serwis/wp-content/uploads/sites/13/2025/12/kapital_nauki_raport_1.pdf

Źródło informacji: PAP MediaRoom